ARTYKUŁ 4
WYKONYWANIE POSUNIĘĆ
4.1 Każde posunięcie musi być wykonane wyłącznie jedną ręką.
4.2.1. Jedynie zawodnik, będący na posunięciu, może poprawić ustawienie jednej lub kilku bierek na ich polach, jednakże pod warunkiem, że uprzednio wyraźnie zgłosi zamiar poprawienia bierek na szachownicy (np. mówiąc „poprawiam“, angielskie „I adjust“ albo francuskie „j’adoube“),
4.2.2. Jakikolwiek inny fizyczny kontakt z bierką, z wyjątkiem całkowicie przypadkowego kontaktu, będzie traktowany jako zamierzony.
4.3 Z wyjątkiem sytuacji przedstawionej w art. 4.2, jeżeli zawodnik będący na posunięciu dotknął stojącej na szachownicy, z zamiarem wykonania posunięcia:
4.3.1. jednej lub więcej spośród własnych bierek, to musi wykonać posunięcie pierwszą dotkniętą bierką, którą można wykonać posunięcie,
4.3.2. jednej lub więcej bierek przeciwnika, to wówczas musi zbić pierwszą dotkniętą bierkę, która może być zbita,
4.3.3. jednej lub więcej bierek obu kolorów, to wówczas musi zbić pierwszą dotkniętą bierkę przeciwnika własną bierką, którą pierwszą dotknął. Jeśli to jest nieprawidłowe posunięcie, to musi wykonać posunięcie pierwszą dotkniętą bierką, którą można wykonać posunięcie lub zbić pierwszą dotkniętą bierkę przeciwnika, która może być zbita. Jeżeli nie
można ustalić, która z bierek (własna czy przeciwnika) została dotknięta pierwsza, to wtedy przyjmuje się, że własna bierka została dotknięta wcześniej.
4.4 Jeżeli zawodnik będący na posunięciu
4.4.1. dotknie swojego króla i wieży, to musi wykonać roszadę (w kierunku dotkniętej wieży), jeśli ta roszada jest możliwa,
4.4.2. celowo dotknie wieży, a następnie króla, to roszada w kierunku tej wieży nie jest dozwolona w tym posunięciu i taką sytuację regulują przepisy art. 4.3.1,
4.4.3. zamierzający wykonać roszadę, dotknie króla i następnie wieży i okaże się, że roszady z tą wieżą nie można wykonać, to zawodnik musi wykonać inne prawidłowe posunięcie królem, które może być roszadą w kierunku drugiej wieży. Jeśli król również nie może wykonać prawidłowego posunięcia, to zawodnik może wykonać dowolne prawidłowe posunięcie,
4.4.4. promuje pionka, wybór nowej figury jest zakończony z chwilą, gdy nowa figura dotknie pola promocji.
4.5 Jeżeli żadna z dotkniętych bierek, zgodnie z art. 4.3 lub art. 4.4, nie może wykonać prawidłowego posunięcia, ani nie może być prawidłowo zbita, to zawodnik może wykonać dowolne prawidłowe posunięcie.
4.6. Promocja pionka może być wykonana w różny sposób:
4.6.1. pionek nie musi być postawiony na polu promocji,
4,6.2. usunięcie pionka i postawienie nowej figury na polu promocji może być dokonane w
dowolnej kolejności.
4.6.3. Jeżeli na polu promocji stoi figura przeciwnika, to musi być zbita.
4.7. Jeżeli zawodnik wykonujący prawidłowe posunięcie lub jego część, odjął rękę od bierki,
którą postawił na polu, to w tym posunięciu nie może tej bierki przestawić na inne pole. Posunięcie uważa się za wykonane:
4.7.1. w przypadku bicia, kiedy zbita bierka została usunięta z szachownicy i zawodnik
umieścił własną bierkę na tym nowym polu oraz odjął rękę od bijącej bierki,
4.7.2. w przypadku roszady, kiedy zawodnik odjął rękę od wieży postawionej na polu, które
przekroczył król. W sytuacji, kiedy zawodnik wypuścił króla z ręki, posunięcie nie jest
jeszcze wykonane, ale zawodnik nie ma prawa zrobić żadnego innego posunięcia poza
roszadą w tym kierunku, jeżeli takie posunięcie jest prawidłowe. Jeżeli roszada z tą wieżą jest nieprawidłowa, to zawodnik musi zrobić inne prawidłowe posunięcie królem,
włączając w to roszadę z drugą wieżą. Jeżeli król nie ma możliwości wykonania prawidłowego posunięcia, to zawodnik może wykonać dowolne prawidłowe posunięcie,
4.7.3. w przypadku promocji pionka, kiedy zawodnik odjął rękę od nowej figury umieszczonej na polu promocji i pionek został usunięty z szachownicy.
4.8. Zawodnik traci prawo reklamacji z tytułu naruszenia przez przeciwnika przepisów art. 4.1
do 4.7, z chwilą dotknięcia jakiejkolwiek bierki na szachownicy z zamiarem wykonania nią
posunięcia lub zbicia.
4.9. Jeżeli zawodnik nie jest zdolny do wykonywania posunięć na szachownicy, to tę czynność
może wykonywać wyznaczony przez niego asystent, zaakceptowany przez sędziego.